Wat zijn de vragen die wij onszelf als school moeten stellen?
Vraag 1 (Over Actieve Keuzes maken)
Waar kiezen wij als school actief voor?
Het begint bij een actieve keuze om pesten niet toe te staan in de school en ook om het gedrag direct aan te spreken op het moment dat het zich vertoont.
- De school moet voor zichzelf inzichtelijk hebben hoe omgegaan wordt met het direct aan spreken van kinderen
- Belangrijk is ook dat er nagedacht wordt hoe kinderen worden betrokken bij elkaar en bij een pestsituatie
- Leerkrachten moeten begrijpen hoe zij de energie van de kinderen kunnen benutten. Vooral in situaties die voor leerkrachten onwenselijk of lastig zijn. Het gaat specifiek om het benutten en niet om het straffen, disciplineren of het gebruiken van autoriteit.
- Leerkrachten moeten daarnaast leren hoe zij zelf om kunnen gaan met onmacht, frustratie, boosheid, ontsteltenis en ze moeten beter worden geïnformeerd over de kenmerken van de verschillende leeftijdsgroepen.Je kunt een jongetje van 6 jaar nog zo vaak vertellen wat hij wel en niet mag doen, maar als hij het vervolgens niet doet is hij geen stout kind. Zijn gedrag is normaal voor zijn leeftijd. Iedere leeftijd komt met eigen kenmerken. Docenten moeten dit leren begrijpen en zij moeten niet alleen hun lesprogramma daarop aanpassen, maar vooral de manier waarop ze aanspreken, begeleiding, coachen, sturen en disciplineren. Het doel is ieder kind intrinsiek te prikkelen door middel van gerichte en specifieke aandacht.
Vraag 2 (Over Actief Beleid)
Wat is ons actieve beleid op school?
De school moet actief beleid formuleren en hanteren. Dat beleid blijft in beweging en dat beleid past zich aan aan de specifieke situatie. Bij een actief beleid hoort ook het actief begeleiden, aansturen, coachen en betrekken van alle spelers.
Denk aan een ontruimings-oefening bij brand. Iets waar veel mensen het nut niet van inzien, maar wat wel degelijk effect heeft, mocht het ooit een keer nodig zijn.
Ik ben nog geen pestvrije school tegengekomen. Oefening is noodzakelijk!
In het beleid moet zijn opgenomen de rol van de ouders, de docenten, de schoolmaatschappelijk werker, de buurtwerkers, etc. De school heeft al een grote verantwoordelijkheid en er wordt erg veel van scholen verwacht. De school moet werken vanuit de sociaal maatschappelijke rol die ze heeft en tegelijkertijd voldoen aan de zorgtaak en de onderwijsplicht. Dat is niet makkelijk en mijn ervaring is dat de meeste scholen hierin niet capabel zijn.
Vraag 3 (Over een Actieve Positie)
Wat is onze actieve positie als school als het gaat om veiligheid, zorg en onderwijs?
Wie draagt de zorg voor mijn kind? Het is een vraag die elke ouder aan zichzelf stelt, maar waar de ouder pas echt bij stil staat als het te laat is.
De ouders dragen de zorg voor hun kind en de school vormt een verlenging van die zorg. Die verhouding is in onze maatschappij scheef gegroeid. Ouders maken de school verantwoordelijk voor de zorg van hun eigen kind. En dat klopt eigenlijk niet.
Als school moet je je hiervan bewust zijn. Het is niet de bedoeling dat je hierin als school de ouders bevestigd. De ouders moeten weten wat hun taak is en ook wat er van hen wordt verwacht: in hun zorg-taak en ook naar de school toe, naar het onderwijs van hun kinderen en ook naar het dagelijks leefklimaat van hun kind(eren) op school.
Dit is een grote verantwoordelijkheid die je als school hebt en waar je als school bij stil moet staan. Hierin zie ik dat er op veel scholen verwarring bestaat. De leerkracht voelt zich emotioneel betrokken bij de situatie. De leerkracht weet het meeste van de kinderen en begrijpt ook echt wat er gebeurt. Die betrokkenheid is noodzakelijk om de ouders te woord te kunnen staan en samen met ze te bepalen wat de vervolgstappen worden. Het bestuur, schoolmaatschappelijk werk, een directie, een ouderraad. Het zijn belangrijke schaakstukken die we kunnen inzetten om gericht het probleem op te pakken. Hoe brengen we ouders van deze kinderen samen in een ruimte? Hoe staan we de ouders bij bij het oplossen van dit probleem?
Er bestaat een grote verontwaardiging bij ouders van gepeste kinderen naar scholen toe. En terecht. Scholen zijn al lang het spoor kwijt waarop ze handvatten kunnen bieden voor zoekende kinderen, ouders en leerkrachten naar oplossingen om pesten aan te pakken. Het is echt van belang dat er een verschuiving plaats vindt.
Scholen hebben een rol zoals de vaders in het gezin. De school moet weten wat belangrijk is en wat de prioriteit heeft.
Vraag 4 (Over Actieve Zorg)
Wie zijn er bij ons op school verantwoordelijk voor de zorg van het kind?
En wat willen we precies bereiken in de weerbaarheid van onze kinderen?
Een kind kopieert. Een kind gaat op zoek. Een kind is nieuwsgierig. Een kind probeert. Een kind heeft een aantal kenmerken waarin de school een cruciale rol speelt. De vraag die hierin van belang is: Wat willen wij als school nastreven. Elke school heeft vaak een mooie quote, een leefregel of een zienswijze die een centrale functie krijgt in het onderwijs en in de zorg en aandacht van die school. “Samen staan we sterk”, “Ieder kind verdient ….”, “Elk kind heeft recht op zorgeloos …”. Iets dergelijks.
Maar hoe uit zich dit in de praktijk? Hoe sluit de school aan op de zorg voor het kind? Hoe stimuleert de school deze eigen-aardigheden in de kinderen; deze uniekheid.? Een pestend kind heeft een aantal hele krachtige eigen-aardigheden. Een kind dat gepest wordt heeft ook een aantal hele krachtige eigen-aardigheden.
Hoe stimuleert de school de uniekheid van ieder kind?
We leven in een oplossingsgerichte maatschappij en daarmee gaan we voorbij aan de kern en aandacht van waar het in het leven om draait. Onderwijs associëren we met rekenen en taal. Maar onderwijs bevat zoveel meer. Hoe bereidt het onderwijs op onze school een kind voor op het zelfstandige leven dat voor ze ligt?
Pesten Stopt Nu! 