Pestprotocol: Iets doen of iets constateren?

Er zijn pestprotocollen op iedere school aanwezig. Er zijn er een paar die redelijk zijn geïmplementeerd in de school. Maar ik ben nog geen goede pestprotocollen tegengekomen. De protocollen die ik heb gelezen tonen technische handvatten. De zogenaamde Als … Dan … constructie.

Het is te vergelijken met hele actieve organisaties die zich uitspreken tegen pesten. Organisaties die mensen oproepen een standpunt in te nemen tegen pestgedrag. Een nobel initiatief, maar het verandert eigenlijk niets, want niemand leert om te handelen. Het resultaat: Pesten neemt niet af. De bewustwording stijgt, maar zonder duurzame aanpak.

Iets doen is meer dan constateren!

Ik toon u de inhoud van een brief waarbij mij is gevraagd eens kritisch te kijken naar de manier waarop een school zich inzet tegen pesten. Ik kreeg dit protocol in handen vanuit een ouder wiens dochter verantwoordelijk was voor pestgedrag op school en voor cyberpesten van medeleerlingen. Een betrokken ouder die het niet juist vindt dat een school niet weet wat ze moet doen tegen pesten.

Leest u mee…

Dit is een zeer passief pestprotocol. Het ontbreekt aan ‘iets doen’. Daarover gaat mijn laatste blog (https://pestenstoptnu.wordpress.com).
Het is vooral technisch opgesteld met een uitleg van wat er zou moeten gebeuren. De insteek is duidelijk opgesteld door mensen met beperkte kennis hoe pesten precies aan te pakken. Dat is iets wat ik op veel scholen constateer. 
Een kleine greep
– Ik ben heel benieuwd in hoeverre de mentor wekelijks in zijn mentorles pesten bespreekbaar maakt. Daar zit in potentie veel in, maar hangt erg af van de gereedschapskist van de mentor. Wat me daarin zorgen baart is dat de mentor vervangen wordt door de coördinator bij afwezigheid van de mentor. Dat klinkt alsof het ontbreekt aan betrokkenheid vanuit de mensen die het dichtst bij de kinderen staan. Namelijk de docent en de ouders en zelfs medeleerlingen.
– Het pestprotocol spreekt eenzijdig over het confronteren van de pester. Dat uit zich vaak in het corrigeren vanuit autoriteit. En dat is iets wat in de praktijk geen resultaat boekt. De gepeste wordt daarnaast vooral nagekeken op ‘het vertonen van sociaal gedrag’. Met deze benadering bevestigt de school de rollen van pester en gepeste en maken zij zich dus zelf medeverantwoordelijk voor de pestsituatie. 
– Tot slot wordt de situatie niet aangepakt. De spelers worden individueel benaderd. Hier is geen sprake van een aanpak vanuit samenhang. De spelers worden niet samen geconfronteerd en er is te weinig expertise aanwezig om het pestgedrag werkelijk te kunnen stoppen. Pesten wordt te veel gezien als losse componenten.
Op basis van dit document kan ik enkel concluderen dat er op deze school met ‘een zeer grote zekerheid’ gepest wordt. Zichtbaar en/of onzichtbaar. De school is niet voldoende uitgerust met dit protocol. Ook voor medewerkers van de school is dit document op geen enkele manier een basis om vanuit pesten aan te kunnen pakken. Omdat je aangeeft dat het de school bovendien ontbreekt aan voldoende mensen om het pestprotocol überhaupt te kunnen naleven kan ik enkel vaststellen dat het belangrijk is dat een school altijd voldoende mensen heeft om pesten aan te pakken. Het is kwestie van organisatie, kennis en natuurlijk ook van prioriteiten. 
Uiteraard ben ik bereid om met de school om tafel te gaan zitten als de school hier iets aan zou willen doen. Belangrijk daarbij is dat de draagkracht vanuit het hoogste niveau wordt ingevlogen en dat docenten, ouders, mentoren en schoolleiding beseffen dat zij allemaal gaan moeten bijdragen in een nieuwe aanpak. Het is mijn sterke overtuiging dat het niet de kunst is om mensen op de school extra werk te geven. Het is iedere keer opnieuw de uitdaging om de aanwezige mensen, inzet, expertise en aandacht optimaal te stroomlijnen zodat pesten geen ruimte krijgt. Dat moet gebeuren met de mensen en middelen in de school, want er is geen school met te veel geld en met onbeperkte middelen. Het is net jiu jitsu: Gebruik wat je hebt en gebruik wat je krijgt.
Ter illustratie. 
Als je eigen kind wordt gepest dan weet je op een gegeven moment dat iedereen in je omgeving direct betrokken raakt bij de situatie. Ouders, opa en oma, de school, de ouders van de pestkoppen, enzovoort. Als ouder van je kind stel je alles in het werk om je kind te bevrijden van de last die pesten je eigen kind geeft. Deze betrokkenheid geeft een glimp van de betrokkenheid die je ook op school nodig hebt om werkelijk het verschil te maken. 
Als laatste wil ik je vertellen dat nog niet veel scholen beseffen wat er komt kijken bij het aanpakken van pesten. Elke school verdient daarin de aandacht als het werkelijk het verschil wil maken in het leven van de kinderen. Dat is maatwerk, maar ik geloof dat het noodzaak is. Ieder kind heeft recht op vrije blije kinderjaren. En als school heb je de kans om met je aanpak van pesten, de kinderen uit te rusten met een solide weerbaarheid en zelfreflectie. 

Plaats een reactie